Nhiều người đã nghe đến tên Rockefeller và biết rằng ông là tỷ phú đầu tiên của nước Mỹ và là người giàu nhất thế giới trong lịch sử hiện đại. Ông gần như độc quyền trong ngành dầu mỏ.
Nhưng sự hiểu biết của hầu hết mọi người về Rockefeller đều kết thúc ở đây và họ không biết tại sao Rockefeller lại thành công hoặc chúng ta có thể học được gì từ Rockefeller, và gia tộc của ông như thế nào.
Rất nhiều gia tộc giàu có đã chấm dứt thời kỳ hưng thịnh bởi sự tranh chấp tài sản ở thế hệ con cháu hay chi tiêu phóng tay… Nhưng chuyện này đã không xảy ra ở gia đình Rockefeller.
Đã hơn 100 năm kể từ khi John Davison Rockefeller thành lập công ty Standard Oil, nền móng cho đế chế dầu mỏ vào cuối thế kỷ 19 và trở thành tỷ phú đầu tiên của Mỹ. Ngày nay gia tộc bước sang đời thứ bảy, với gần 200 người thừa kế, vẫn duy trì khối tài sản hơn 11 tỷ USD.
Gia đình John Davison Rockefeller – tỷ phú đầu tiên của nước Mỹ. Ảnh: Rockefeller Archive Center
Trong lịch sử hiện đại nước Mỹ, dấu chân của gia đình Rockefeller ở khắp mọi nơi, từ Ngân hàng Chase JPMorgan đến Trung tâm Rockefeller, từ Quỹ Rockefeller đến Bảo tàng Nghệ thuật hiện đại, Đại học Rockefeller…
Vậy bí quyết để giúp gia đình Rockefeller giàu có qua 7 đời là gì?
Tỷ phú David Rockefeller (1915-2017), cháu nội của nhà tài phiệt dầu mỏ John D. Rockefeller, từng cho biết lý do quan trọng khiến dòng họ có thể trường tồn là đã thiết lập được một hệ thống giá trị hoàn chỉnh, giúp gia đình đoàn kết và duy trì sự giàu có.
Thực tế, “ông tổ” Rockefeller không chỉ là một doanh nhân thành đạt mà còn là một người cha thấu tình đạt lý. Ông đã viết rất nhiều lá thư cho các con trong cuộc đời mình, trong đó 38 bức thư để động viên con trai duy nhất John D. II, hiện được xuất bản thành sách.
Trong những bức thư này, ông đã không tiếc công sức truyền lại kinh nghiệm thành công của bản thân, đồng thời ghi lại nhiều lời dặn dò có tính chất khai sáng, như cảnh báo con cái rằng điểm xuất phát không quyết định điểm cuối, chỉ có bỏ cuộc mới thất bại. Và sự truyền dạy, khai sáng của ông cho con cháu chính là nền tảng và kim chỉ nam cho thế này tới thế hệ khác của gia đình tiếp nối.
Dưới đây là những “bí mật” giữ gìn gia tộc của nhà Rockefeller.
Thứ nhất, giữ gìn cơ nghiệp của gia đình
Rockefeller rất coi trọng khái niệm “gia đình”, nhất là khi gia đình ngày càng lớn mạnh. Vì vậy, họ cần thông qua các hoạt động gia đình khác nhau để tăng sự tương tác và giao tiếp giữa các thành viên mục đích gắn kết và truyền lại các giá trị cốt lõi. “Chúng tôi gặp nhau hai lần một năm. Thường là tất cả sẽ ở một phòng và và thưởng thức bữa Giáng sinh với hơn 100 người”, David Rockefeller cho biết.
Ngoài ra, họ còn có diễn đàn gia đình. Khi một người nhà Rockefeller đủ 21 tuổi, sẽ được mời đến những cuộc họp đó. Tại buổi họp, các thành viên được tự do trao đổi. Điều quan trọng nhất trong quá trình này thường không phải là thu được thông tin có giá trị, mà làm cho mọi người cảm thấy rằng họ là một phần của gia đình.
Địa điểm gặp gỡ trước đây được đặt tại dinh thự Little Rockefeller ở New York. Sau đó, khi gia đình lớn mạnh và số lượng người ngày càng đông, gia tộc đã chọn chọn một trang viên khác. “Đây là một địa điểm quen thuộc và đã được truyền qua nhiều thế hệ. Chúng tôi quay lại nơi ông cố đã sống hơn 100 năm trước, để xem ông sống như thế nào, để xem các con trai và cháu trai của ông sống như thế nào, điều đó rất ý nghĩa”, David Rockefeller nói.
Vợ chồng tỷ phú John Davison Rockefeller có 3 con, trong đó con trai John D. Rockefeller sinh được 5 con trai đều nổi tiếng tài giỏi. Ảnh: Twgreatdaily
Thứ hai: Từ chối kết giao với hai loại người
Tỷ phú Rockefeller khuyên các con cháu không kết giao với hai loại người. “Loại thứ nhất là những người hoàn toàn buông xuôi và bằng lòng với hiện tại; loại thứ hai là những người không thể gánh vác được trọng trách đến cùng”.
Ông gọi hai kiểu người này là “khối u tư duy” rất dễ lây lan, một khi tiếp xúc sẽ trở nên thụ động và bi quan. Tệ nhất là hai kiểu người này thường có mặt ở khắp nơi, không chỉ bi quan và bằng lòng với thực tại, họ thậm chí còn phá hoại kế hoạch thành công của người khác. Ví dụ, khi bạn quyết tâm hoàn thành mục tiêu, kiểu người này thường có vẻ ân cần khuyên “bỏ cuộc đi”. Khi bạn thất bại thật sự, họ sẽ nói “Tôi đã khuyên mà không nghe”.
Ông Rockefeller dặn các con phải kết giao những người thành công có tham vọng. Từ bức thư này có thể thấy mặc dù gia đình vốn giàu có, họ không chọn ngủ yên trên đống tài sản, mà tiếp tục truyền lại tinh thần phấn đấu cho thế hệ sau.
Thứ ba, giàu có là kết quả phụ của quá trình làm việc chăm chỉ
Gia đình Rockefeller cho rằng những đứa trẻ sinh ra trong gia đình giàu dễ bị cám dỗ về vật chất hơn trẻ xuất thân từ nhà bình thường. Nhiều con nhà giàu hiện nay thường an bài với những gì mình có. Ông Rockefeller dạy con cháu ngay từ nhỏ hãy sử dụng sức lao động của chính mình để tạo ra giá trị. Gia đình Rockefeller thực hiện kinh tế thị trường ảo, đứa trẻ nào cũng cần phải làm việc. “Tất cả nhân phẩm và danh dự phải có được do chính mình tạo ra thì nhân phẩm và danh dự đó mới có thể tồn tại lâu dài”, gia đình Rockefeller quan niệm.
Năm anh em nhà Rockefeller vào năm 1967 gồm David, Winthrop, John D. III, Nelson và Laurance (từ trái qua) trong một lễ vinh danh năm 1967. Trong đó John D. III là một nhà từ thiện nổi tiếng, Nelson là phó tổng thống Mỹ 1974-1977, Laurance là nhà đầu tư tài chính mạo hiểm nổi tiếng thế giới, Winthrop là thống đốc Đảng cộng hòa ở Arkansas, còn David có một cuộc đời kinh doanh và nghệ thuật lừng lẫy, được Forbes gọi là tỷ phú già nhất thế giới khi qua đời ở tuổi 101.
Năm anh em nhà Rockefeller vào năm 1967 gồm David, Winthrop, John D. III, Nelson và Laurance (từ trái qua) trong một lễ vinh danh năm 1967. Trong đó John D. III là một nhà từ thiện nổi tiếng, Nelson là phó tổng thống Mỹ 1974-1977, Laurance là nhà đầu tư tài chính mạo hiểm nổi tiếng thế giới, Winthrop là thống đốc Đảng cộng hòa ở Arkansas, còn David có một cuộc đời kinh doanh và nghệ thuật lừng lẫy, được Forbes gọi là ‘tỷ phú già nhất thế giới’ khi qua đời ở tuổi 101. Ảnh: Rockefeller Archive Center
Thứ tư, tiết kiệm là nền tảng tạo ra của cải
Dù Rockefeller luôn nằm trong top các gia tộc giàu nhất nước Mỹ, siêng năng và tiết kiệm luôn là chủ đề giáo dục muôn thuở của gia đình. Cố tỷ phú Rockefeller chịu ảnh hưởng của mẹ, người có lối sống tiết kiệm nên cả đời ông sống thanh đạm và tính toán kỹ lưỡng đến mức từng xu đều mang lại lợi ích. Ông cũng đòi hỏi con mình theo cách tương tự.
Khi John Rockefeller III còn là một đứa trẻ, ông và cha mình đã ký hợp đồng gồm ba chương và lập ra một quy tắc phân phối tiền tiêu vặt. Mỗi tuần ông được một USD và 50 xu. Người cha kiểm tra tài khoản hàng tuần để ghi lại chi tiêu cụ thể của từng khoản. Nếu sử dụng không đúng, tháng sau số tiền tiêu vặt sẽ bị giảm. Thỏa thuận này sau đó đã trở thành tiêu chuẩn tiền tiêu vặt cho mỗi thế hệ trong gia đình và mọi người phải tuân thủ, có giám sát kiểm tra thường xuyên.
Khi David Rockefeller 16 tuổi, ông đã hình thành thói quen ghi chép các khoản chi tiêu. Mỗi xu chi tiêu phải được ghi vào một cuốn sổ nhỏ. Thói quen này vẫn được duy trì ngay cả khi đã là một chủ ngân hàng nổi tiếng thế giới.
Thứ năm, giá trị gia đình thống nhất
“Chất keo” mạnh nhất để duy trì sự đoàn kết của đại gia đình Rockefeller chính là những giá trị gia đình thống nhất, điều này đặc biệt được thể hiện qua hoạt động từ thiện. Ông Rockefeller khuyến khích tạo ra của cải, đồng thời cũng tin người giàu chỉ là người được ủy thác của cải. Họ thành lập rất nhiều quỹ khác nhau, bao gồm Rockefeller Foundation, Rockefeller Brothers Fund và David Rockefeller Fund với tổng giá trị tài trợ hơn 5 tỷ USD.
Các thành viên trong gia đình được khuyến khích tham gia vào các quỹ. Bằng cách chú trọng bản sắc gia đình, nhà Rockefeller đã duy trì các giá trị cốt lõi, như “câu thần chú” được khắc trên đá tại Trung tâm Rockefeller: “Mỗi quyền lợi đều gắn liền với một trách nhiệm; mỗi cơ hội đều gắn với một nghĩa vụ và mỗi sự sở hữu là một bổn phận”.
Triết lý làm từ thiện của họ cũng đã ảnh hưởng đến một thế hệ tỷ phú Mỹ hiện tại. Dự án từ thiện “Lời cam kết cho đi” (The Giving Pledge) do hai người giàu nhất nước Mỹ là Bill Gates và Warren Buffett khởi xướng, chịu ảnh hưởng từ gia đình Rockefeller.
“Nếu những giá trị này không tồn tại thì việc làm từ thiện sẽ không có tác dụng”, cố tỷ phú David Rockefeller từng nói.
